Een thriller (afgeleid van het Engelse to thrill, in vervoering brengen) is een spannend misdaadverhaal waarbij de klemtoon ligt op actie en gevaar. Het onderscheid met een whodunit ligt erin dat de schurk al vóór de ontknoping bekend is. Het doel is de lezer of kijker voortdurend in spanning te houden. Een thriller kan een roman zijn, een film of een toneelstuk.

Kenmerken[bewerken]
Twee soorten misdaadverhalen zijn whodunits en thrillers. Bij een whodunit ligt de klemtoon op het speurwerk en de ondervragingen, en raakt de dader pas bekend tijdens de ontknoping. Bij een thriller daarentegen ligt de klemtoon op actie en gevaar, en is de schurk al eerder bekend – soms van in het begin, soms halverwege of iets later. Een thriller draait vaak uit op een climax met een confrontatie tussen de held en de schurk. waarbij het leven van de held in gevaar komt maar de held uiteindelijk wint. Tussen thrillers en whodunits bestaat wel een overlapping, met name in de harde detectiveromans (het hard-boiled-type) van Dashiell Hammett en Raymond Chandler.[2]

Een thriller wordt gekenmerkt door een hoog verteltempo en het opdrijven van de spanning. Technieken die hiervoor gebruikt worden, zijn de cliffhanger, de red herring, de verrassende wending en mysterieuze elementen. Dramatische ironie houdt in dat de toeschouwer meer weet dan het personage. Wanneer er bijvoorbeeld een tijdbom onder tafel ligt, zou hij het personage willen waarschuwen voor het dreigende gevaar.

Het hoofdpersonage is een held die het gevaar trotseert. Deze held kan een gewone burger zijn die toevallig bij het verhaal betrokken raakt, bijvoorbeeld als onterecht verdachte of als vriend of familielid van een slachtoffer. Of hij kan beroepsmatig bij het verhaal betrokken raken, bijvoorbeeld als privédetective, rechercheur, patholoog-anatoom of geheim agent. Traditioneel is de held vaak een man, maar het kan evengoed een vrouw zijn.